جایگاه پنجم ایران به لحاظ دارا بودن منابع معدنی در میان ده کشور برتر دنیا

  براساس گزارش معاونت بررسی های اقتصادی اتاق تهران، ایران 27.3تریلیون دلار منابع معدنی رادارد که این کشور را در رده پنجم جهان به لحاظ دارا بودن منایع معدنی قرار می دهد . که این منبع معدنی عبارتند از نفت گاز ،زغال سنگ ،کروم ،مس ،سنگ آهن ،سرب ،منگنز ،روی گوگرد است .

معادن درایران دارای ظرفیت های زیادی می باشد ومی تواند نیرو محرکه اقتصاد باشد وبا تحول دراین بخش سایر بخش های صنعتی واقتصاد کشور نیز متحول می شوند . ایران با داشتن 7درصد از منابع غنی دنیا ی در رتبه پنجم جهان قرار دارد .همچنین ایران از لحاظ تولید گاز طبیعی در رتبه اول جان ورتبه سوم نفت جهان را به خود اختصاص داده است .

ابتدا جایگاه ده کشور مطرح در حوزه منابع معدنی می پردازیم سپس نگاهی کلی به ظرفیت های معادن ایران می پردازیم . در گزارش استاتیسا بزرگ ترین کشور دارنده منابع طبیعی و معدنی روسیه میباشد و ارزش تقریبی آن 75تریلیون دلار می باشد .ایالات متحده ،عربستان سعودی ، کانادا ،ایران ،چین ،برزیل (آمریکای جنو بی)،استرالیا  ،عراق ،ونزوئلا به ترتیب با ارزش 45و34.5و33و27.3و23و21.8و19.9و15.9و14.3تریلیون دلار در رده های بعدی قرار دارند .

57درصد معدن ایران در استانهای خراسان رضوی ،فارس ،سمنان ،مرکزی ،اصفهان ،وکرمان ،آذربایجان شرقی ،یزد ،خراسان جنوبی وآذربایجان غربی قرار دارد که می توان از معادن مس سرچشمه ،معدن سنگ آهن ،سنگان ،معدن روی مراغه ، معدن گل گهر ، سیرجان ، معدن روی انگوران نام برد . بیشترین معادن در استانهای خراسان رضوی ،فارس وسمنان وجود دارد اما بیشترین ارز ش تولیدات معدنی درکشور را 3استان کرمان ویزد وآذربایجان شرقی می باشد .

  به دلیل پیوند بخش معدن با اقتصاد وتاثیر مثبت آن در اشتغال و تولید و.. این بخش به خاطر ارزش افزوده ای که دارد میتواند به رشد ناخالص داخلی کمک کند . ارزش افزوده به خاطر عوامل مختلفی وضعیت نامناسب اقتصادی ، عدم حضور سرمایه گذار خارجی ،نقش ضعیف بخش خصوصی و...روبه کاهش بوده است وبیشترین ارزش افزوده مربوط به سال 1399بوده است که حدود15.6هزار میلیارد است .

  طبق آمار مرکز جامع ایران 89.2 درصد ارزش افزوده از3معدن سنگ آهن ،مس و سرب و روی می باشد که 57.7درصد آن از معادن سنگ آهن و25.7درصد ازمعادن مس و5.8 درصد ازمعادن سرب وروی می باشد.در رتبه اول با ارزش افزوده 109.6میلیارد تومان معادن سنگ آهن گل گهر ،چادرملو وسنگان قرار دارد ودر  رده های بعدی مس سرچشمه قراردارد .مس سرچشمه بزگترین معدن مس ایران وخاورمیانه وشمال آفریقا می باشد که در استان کرمان ومجتمع مس سرچشمه قرار دارد .

ارزش کل تولیدات معادن کشور درسال 1400حدود 275هزار میلیارد تومان است که نسبت به سال 1399رشد 84.1درصدی داشته است .10معدن اصلی کشور 98درصد از ارزش تولیدات بخش معدن رابه خود اختصاص داده اند که ارزش بالغ بر146.6هزار میلیارد تومان دارد.طبق آمار وزارت صمت 11محصول منتخب معدنی مشاهده می شود که شامل فولاد خام ،محصولات فولادی ،کاتد مس ،آلومینا،وکنستانتره ذغالسنگ ،سیمان ،کاشی وسرامیک ،شیشه جام ،ظروف شیشه ای ،ظروف چینی و بهداشتی می شود . تولید کنستانتره ذغال سنگ با رشد 21.3درصد و رشد حدود 14درصدی تولید ظروف شیشه ای بیشترین تولید رادارا می باشد وتولید چینی بهداشتی وظروف چینی به ترتیب با رشد 16.8و4.9درصدی کمترین میزان تولید را داراست .

ده معدن اصلی کشور در سال 1400حدود 95.4درصد از ارش کل سرمایه گذاری معادن رابه خود اختصاص داده اند که استانهای یزد .خراسان جنوبی وخراسان رضوی باسهم 17.1و14.3و9.6درصدی بیشترین ارزش سرمایه گذاری در بخش معدن را دارند .همچنین سرمایه گذاری نسبت به سال  قبل 43.6درصد رشد داشته است که معادل 7.8 میلیارد تومان است .که سنگ آهن ،زغال سنگ خشک ،شن وماسه به تربیت بیشترین ارزش سرمایه گذاری رادارند .

بخش صنعت ومعدن در سال 1400حدود 130هزار اشتغال ایجاد کرده است که نسبت به سال گذشته 8.3درصد افزایش یافته است .

ارزش کل صادرات محصولات معدن حدود 12.5میلیارد است که بیشترین ارزش صادراتی را سنگ آهن ،سیمان ،گوگرد به تربیت با سهم  15.1،19،45.8 درصدی را دارند .بیشترین رشد مقدار منفی شیر آلات بهداشتی دارند ولی صادرات لوله وپروفیل فولادی وصادرات طلا وجواهر رشد خوبی داشته است .

تنوع انواع موادمعدنی وذخایر قابل توجه معادن درایران درکنار مزیت های فراوان این بخش کشور رابه یکی از سرآمدان  معدنی تبدیل کرده است که این موضوع باعث کاهش نیاز به واردات می شود و وسیله ای برای گریز ازتحریم ها می باشد که رشد اقتصادی کشور رو به هراه دارد .منبع :برگرفته ازلینک https://www.akhbaremadan.ir/fa/doc/news