موزه آیینه و روشنایی یزد که با نام موزه قصر آیینه هم شناخته می‌شود در دوران پهلوی اول ساخته شده است. این موزه در شهر یزد و در خیابان کاشانی یزدی، در باغی به وسعت ۸۱۷۴ متر واقع شده است. ساختمان موزه به صورت کوشکی در میان باغ طراحی شده و دارای حیاط وسیع، استخر، اتاق‌های تزئین شده با گچ‌بری و آینه‌کاری، راهروهای تودرتو و حوض‌خانه است. 

در واقع قصر آیینه یزد در سال ۱۳۲۰ توسط فردی به نام صراف زاده ساخته شد تا از آن به عنوان مهمانسرای خصوصی استفاده شود. صراف زاده، یک بازرگان بود و در آن دوران در صرافخانه ای که متعلق به پدرش بود شروع به کار کرد و با کار آشنا شد. بعد از مدتی هم که کامل کار صرافی را یاد گرفت، مستقل شد و کار خود را شروع کرد.

او که در بازار یزد کار می کرد، با اینکه هنوز مدت زیادی از شروع کارش نگذشته بود اما خیلی زود به شهرت رسدید چون هم منصف بود و هم در مواقعی که بدهکاران نمی توانستند پول خود را پرداخت کنند، همیشه انصاف را رعایت می کرد. علاوه بر این در کارهای خیر هم دستی داشت، همه ی این ها دست به دست هم داد تا شهرت و آوازه ی او در بازار یزد بپیچد.

معماری و تزیینات موزه قصر آیینه یزد

معماری موزه قصر آیینه ترکیبی سنتی و اروپایی دارد که از بخش‌های مختلفی همچون اتاق‌های رو به استخر یا نشیمن بهاری، اتاق خواب، شاه‌نشین و حوض‌خانه تشکیل شده است. تزیینات اتاق‌ها شامل گچ‌بری و نقاشی روی دیوار و آینه‌کاری می‌شود و حوض‌خانه بیشترین تزیینات را دارد. درها و پنجره‌ها چوبی و مشبک دارای شیشه‌های رنگی هستند و پنجره‌ها به‌وسیله لولای جداشونده به‌صورت ساده و رنگی در کنار هم قرار دارند.

بی‌دلیل نیست که لقب آیینه و روشنایی را بر این موزه نهاده‌اند؛ زیرا دیوارها و سقف‌های آینه‌کاری آن، نور را در فضای درون موزه به دام می‌اندازند و به تمامی نقاط موزه روشنی می‌بخشند. 

حوض‌خانه این مجموعه كه بزرگ‌ترین اتاق و البته جذاب‌ترین مكان موزه به حساب می‌آید، از لحاظ معماری و زیبایی با دیگر نقاط این عمارت كاملا تفاوت دارد. این محیط زیبا و تاریخی در طول سال محل برگزاری نمایشگاه‌های مختلف از جمله نمایشگاه‌های عکس، خط و نقاشی است. تصاویر زیبای دیوارها و سقف این بنا، فضایی كاملا هنری و تاریخی را برای بازدیدكنندگان تداعی می‌کند. دلیل نام‌گذاری این اتاق بزرگ، حوض سنگی زیبایی در میان آن است.

اشیاء و آثار ارزشمند در موزه قصر آیینه یزد

در این موزه، مجموعه ای از دست نوشته های قدیمی، کتب خطی، تمبر، سکه های قاجار، اسلحه، دهنه اسب (با قدمتی در حدود دو هزار سال قبل از میلاد مسیح) و چندین شی برنزی از لرستان نمایش داده شده است. همچین انواع مختلفی از آینه، چراغ ها، کبریت ها و اسلحه نمایش داده شده است. از جذابترین بخش های موزه بخش وسایل روشنایی آن است که در ان انواع چراغ های پیه سوز، چراغ های نصبی، چراغ های آویزی، چراغ های پایه دار، چراغ های دستی، انواع شمع سوزها مثل نصبی و دستی، انواع نفت سوزها، گاز سوزها و برق سوزها به نمایش گذاشته شده اند.مجموعا حدود ۱۲۴ شئ ‏مختلف برای بازدید وجود دارد که آثار وقفی سید حسین حیدری، از کلکسیونرهای بسیار معروف یزدی هم ‏هستند.‏