19 آبان 1400

زمان مورد نیاز برای مطالعه : 9 دقیقه

' 9

نمای ساختمان یکی از مهم‌ترین نکاتی است که هنگام طراحی و ساخت آن مدنظر قرار می‌گیرد. ساختمان‌های لوکس با نمای بیرونی سنگی و چشم‌گیر، جزو زیباترین جلو‌ه‌های شهر هستند که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کنند. در این میان، سنگ تراورتن بدلیل تنوع رنگی و الگوی فوق‌العاده آن بهترین انتخاب برای این ساختمان‌ها بشمار می‌رود. اما برای دانستن اینکه سنگ تراورتن چیست و بیشتر با این هدیه زیبای طبیعت به خانه‌هایمان آشنا شوید با این مقاله همراه شوید.

سنگ تراورتن چیست

سنگ تراورتن نوعی سنگ تزئینی است که در دسته سنگ‌های آهکی متخلخل قرار می‌گیرد. این سنگ‌ها در حقیقت از رسوبات چشمه‌های آب گرم به جا مانده‌اند و حفره‌های روی سنگ‌ها نیز ناشی از گازهای محبوس در همین آب‌های گرم هستند.
تنوع رنگی و الگویی بالای سنگ‌های تراورتن آن‌ها را به انتخابی ایده‌‌آل و گسترده برای طراحی نماهای ساختمان‌ها، دیوارها و کف استخرها، کف‌پوش‌ها و سنگ‌فرش‌ها تبدیل کرده است. ضمن این‌که میزان تخلخل و کیفیت سنگ‌ها نیز تنوع بسیاری دارد، دست علاقه‌مندان را برای انتخاب باز گذاشته است.

سنگ‌های تراورتن معمولا در رنگ‌های سفید عاجی یا کاملا سفید و کاراملی موجود هستند. رنگ‌های متداول‌تر طبیعتا مقرون به صرفه‌تر نیز هستند و این در حالی است که سنگ‌هایی با رنگ‌های نادرتر، اغلب قیمت‌های به مراتب بالاتری هم دارند.
رنگ‌های سفید و روشن بیشترین توزیع را در میان رنگ‌های دیگر سنگ تراورتن دارند و به همین علت، از قیمت پایین‌تری نسبت به سایر رنگ‌ها برخوردار هستند. رنگ هر سنگ، معلول املاح و عناصری است که در آب‌های گرم منشا سنگ وجود دارند.
هرچه میزان املاح و عناصر محلول در این آب‌ها کمتر باشد رنگ سنگ روشن‌تر خواهد بود و عناصر بیشتر، سنگ‌را تیره‌تر و گران‌بهاتر می‌سازند. رنگ‌های خاص و پرطرفداری هم‌چون قهوه‌ای، طلایی و خاکستری نیز وجود دارند که در قیمت‌های بسیار بالا به فروش می‌رسند و خریداران خاص خود را دارند.
عمر طولانی و مقاومت فوق‌العاده بالای سنگ‌های تراورتن نیز یکی دیگر از امتیازات مهم رقابتی آن است. سنگ‌های تراورتن معمولا مسافت‌های طولانی‌را طی می‌کنند تا به مقصد برسند و اغلب در این مسیر نیز آسیب چندانی نمی‌بینند.
ضمن این‌که مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی نیز دارند و به‌ویژه در ضخامت‌های بالاتر برای محیط‌های سرد مناسب هستند.
البته، این نکته را نیز باید به خاطر داشت که سنگ‌های تراورتن معمولا در قبال انجمادها و ذوب شدن‌‌های مداوم آسیب‌پذیرند و به همین علت نیز نباید در فضاها و محیط‌های خنک از ضخامت‌های نازک این سنگ‌ها استفاده کرد.

شیمی سنگ تراورتن چیست

همانطور که عنوان شد، سنگ‌های تراورتن حاصل فعالیت چشمه‌های آب گرم هستند. آب‌های گرم از میان طبقات سنگ‌های کربناتی و سنگ آهک عبور می‌کنند و در جریان حرکت خود، با توجه به ماهیت اسیدی خود، کربنات کلسیم موجود در این سنگ‌ها را نیز حل کرده و در قالب محلول‌های کربناتی و بی‌کربناتی به سطح زمین انتقال می‌دهند.
در سطح زمین، افت فشار، کاهش دما، آزادسازی دی اکسید کربن و تبخیر، سبب تولید بلورهای کلسیت می‌شود. بلورهایی که به صورت لایه لایه روی هم رسوب می‌کنند و سنگ‌های تراورتن را تشکیل می‌دهند.

در صورتی که شرایط پایدار بوده و تداوم داشته باشد، رفته رفته به تعداد لایه‌ها افزوده می‌شود و سنگ تراورتنی با ضخامت بالا تولید می‌شود.
البته، ممکن است تداوم این شرایط در همه حال و هر زمان نیز مقدور نباشد. برخی فواصل که در بافت سنگ‌های تراورتن دیده می‌شود دقیقا نتیجه این تغییرات شرایط هستند که گاهی حتی بر زیبایی سنگ نیز اضافه می‌کنند.
کلسیم، منگنز، سیلیس، مواد آلی و همچنین آهن‌های دو ظرفیتی و سه ظرفیتی املاح و عناصری هستند که در داخل سنگ‌های تراورتن وجود دارند و تعیین کننده رنگ و کیفیت آن بشمار می‌روند.

سنگ تراورتن چرمی چیست

با وجود این‌که سنگ‌های تراورتن دارای منشا طبیعی هستند، اما شناسایی، استخراج، فرآوری و آماده‌سازی آن‌ها برای استفاده در ساختمان طبیعتا نیازمند یک سری کارها است. اولین کار برش‌کاری این سنگ‌ها است که می‌تواند به دو صورت انجام بگیرد:

• برش‌کاری عمود بر لایه‌بندی (Veincut)
• برش‌کاری به موازات لایه‌بندی (Crosscut)

پس از این مرحله مهم‌ترین مرحله فینیشینگ یا پرداخت سنگ در سنگبری است. نحوه فینیشینگ نهایی سطح رویی سنگ‌های تراورتن می‌تواند تعیین کننده ظاهر نهایی آن باشد. سنگ‌های تراورتن صیقلی و صاف یا پولیش‌شده، سنگ‌های تراورتن خشن شده و سنگ‌های تراورتن آنتیک یا چرمی، نتیجه برخی اقدامات در این مرحله هستند.
همان‌طور که از نام آن‌ها نیز برمی‌آید، سابیدن و صیقلی کردن سنگ باعث افزایش براقیت و صافی سطح آن می‌شود. این در حالی است که در برخی از انواع سنگ‌های تراورتن که سنگ‌های تراورتن چرمی نام دارند، علاوه بر حذف این مرحله، از اسید نیز استفاده می‌کنند تا خلل و فرج سطح سنگ را بازتر کرده و با استفاده از برخی فرچه‌های سیمی سطح کار را می‌سابند تا صیقلی بودن خود را به صورت کامل از دست بدهد.