انواع روغن موتور

اگر تا‌به‌حال به مغازه‌های تعویض روغنی در شهر خود رفته‌اید و قفسه‌های مربوط به روغن موتور را بررسی کرده‌اید، احتمالا از تعداد انتخاب‌های مختلف شوکه یا حتی غافل‌گیر شده‌اید. برندهای مختلف، مقادیر مختلف، وزن‌های مختلف و حتی انواع مختلف روغن موتور وجود دارد. چگونه می‌توانید بدانید کدام‌یک از این روغن موتورها برای خودروتان مناسب است؟

درواقع آن‌قدرها هم که به‌نظر می‌رسد، این کار دشوار نیست. اگر به دفترچه راهنمای خودرو خود مراجعه کنید، متوجه می‌شوید چه نوع روغن موتوری برای خودرو نیاز است، هر چند وقت یک بار باید آن را تعویض کنید و چه مقدار روغن باید در هر بار استفاده در پیشرانه بریزید. همه این‌ها ارقام مهمی هستند که باید بدانید؛ اما ممکن است دفترچه راهنمای خودرو شما به این موضوع اشاره نکرده باشد. شاید مهم‌ترین کار در چنین شرایطی، انتخاب روغن موتور جدید باشد؛ زیرا می‌تواند تأثیر بسزایی بر سلامت پیشرانه خودرو شما بگذارد.

آیا همه روغن‌ها یکسان هستند؟ اگر بخواهیم کوتاه پاسخ دهیم، اصلا یکسان نیستند. درادامه، انواع روغن موتور و مزایای انواع روغن موتورها و موارد مرتبط با آن را بررسی می‌کنیم. به‌طورکلی ازنظر شیوه تولید، چهار نوع مختلف روغن موتور وجود دارد:

۱. روغن مینرال یا معدنی

روغن‌های معدنی در انواع درجات گران‌روی و سطوح کیفیت فرموله می‌شوند. این روغن‌ها برای خودروهای دارای طراحی پیشرانه ساده و رانندگان با سبک رانندگی معمولی توصیه می‌شوند. به رانندگانی که سبک رانندگی متنوعی دارند، توصیه می‌شود از روغن‌های سنتتیک یا مصنوعی استفاده کنند؛ زیرا آن‌ها عمر طولانی‌تری دارند و فاصله تخلیه روغن نیز زیاد است!

روغن موتور مینرال یا معدنی یا معمولی از نفت خام تولید شده است که از زیر زمین خارج و سپس در کارخانه تصفیه می‌شود. افزودنی‌ها و فرایندهای مختلف برای بهبود ویسکوزیته (گران‌روی) و خواص محافظتی پیشرانه انجام و سپس بسته‌بندی و برای استفاده در پیشرانه خودرو به مشتریان فروخته می‌شود. 

روغن موتور مینرال ویژگی‌های مثبت و منفی دارد که درادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. بزرگ‌ترین جنبه مثبت این نوع روغن موتور هزینه است. روغن موتور مینرال گزینه‌ای بسیار ارزان‌قیمت برای محافظت از پیشرانه خودرو شما و کار‌کردن روان آن به‌شمار می‌رود. این روغن موتور تاحدودی مؤثر است و شاید بتوان گفت این روزها هیچ روغن موتور بدی در بازار وجود ندارد. تا زمانی که حجم و مقدار مناسب روغن موتور را برای ریختن در پیشرانه بدانید، می‌توانید عملکرد مناسبی را از خودرو انتظار داشته باشید.

با‌این‌حال، معایب روغن موتور معدنی بیشتر از انواع دیگر است. به‌دلیل وجود مواد طبیعی، این روغن‌ها به تصفیه کمتری تمایل دارند. افزون‌براین، آن‌ها حفاظت کمتری درمقایسه‌با انواع دیگر دارند؛ به‌همین‌دلیل، نمی‌توانند از وقوع آسیب‌های احتمالی در پیشرانه جلوگیری کنند.

۲. روغن سنتتیک یا مصنوعی

روغن‌های سنتتیک یا مصنوعی از نظر شیمیایی مهندسی شده‌اند؛ بنابراین، مولکول‌های روغن از نظر شکل یکنواخت‌تر هستند و ناخالصی کمتر و خواص بهتری درمقایسه‌با روغن‌های معدنی دارند. ازآنجاکه روغن‌های مصنوعی با افزودنی‌های با عملکرد بهتر فرموله می‌شوند، تمایل دارند در شدیدترین شرایط دمایی، چه بالا و چه پایین، بهتر عمل کنند.

روغن موتور سنتتیک یا کاملا مصنوعی کاملا در کارخانه یا آزمایشگاه تولید می‌شود؛ به‌همین‌دلیل، آن‌ها تمایل دارند که با پیشرانه خودرو بسیار سازگارتر باشند. هنگامی که همه مواد استانداردهای بسیار سخت‌تری داشته باشند، کنترل فرایندهای تولید آسان‌تر است. بنابراین، روغن موتورهای سنتتیک بیشتر تصفیه شده‌اند و در کل برای پیشرانه بهتر هستند.

این کار به‌معنای واقعی کلمه هزینه دارد. روغن موتور تمام سنتتیک گران‌تر از روغن معمولی است. به‌طورکلی، می‌توانید انتظار داشته باشید که درصورت استفاده از روغن کاملا مصنوعی، بسته به نوع خودرو و ظرفیت آن، مبلغ زیادی برای تعویض روغن پرداخت کنید. روغن‌های مصنوعی ماندگاری بیشتری دارند و مدت زمان و فاصله بیشتری از روغن‌های معمولی طول می‌کشد تا به تعویض نیاز داشته باشند.

۳. روغن نیمه‌سنتتیک یا نیمه‌مصنوعی

روغن‌های نیمه‌سنتتیک از ترکیب روغن‌های مصنوعی و معدنی برای مقاومت بیشتر دربرابر اکسیداسیون در‌مقایسه‌با روغن معدنی استفاده می‌کنند و در‌عین‌حال ویژگی‌های عالی درجه حرارت پایین را برای پیشرانه خودرو شما فراهم می‌کنند.

روغن‌های ترکیبی یا روغن موتور نیمه‌سنتتیک نوعی روغن هستند که از مواد مصنوعی و طبیعی تولید می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر، ترکیبی از روغن‌های معمولی و مصنوعی است که سعی می‌کنند برخی از مزایای هر دو را داشته باشند و در‌عین‌حال معایب آن‌ها را کاهش دهند.

نتایج تقریبا همان چیزی است که انتظار دارید: این روغن‌ها محافظت و عملکرد بهتری از روغن موتور معمولی ارائه می‌دهند؛ اما نه به خوبی روغن موتور کاملا سنتتیک. طول عمر آن‌ها کمی بیشتر از روغن‌های معمولی است؛ اما نه به‌اندازه روغن موتور سنتتیک. از نظر هزینه، آن‌ها کمی گران‌تر از روغن موتور مینرال و کمتر از روغن موتور سنتتیک هستند. به‌طورکلی، این روغن موتورها برای کسانی مناسب است که به‌دنبال کاهش هزینه هستند؛ اما می‌خواهند به خودرو هم کمک بیشتری کنند.

۴. روغن مخصوص خودروهای با کارکرد زیاد

روغن‌های مخصوص خودروهای با کارکرد زیاد برای خودروهای قدیمی یا خودروهای جدید با کارکرد بیش از ۱۰۰،۰۰۰ کیلومتر طراحی شده‌اند. این روغن‌ها با ترکیب خاصی از مواد افزودنی و فرمولاسیون به کاهش سوختن روغن موتور و جلوگیری از نشت روغن کمک می‌کنند. همیشه از دستورهای موجود در دفترچه راهنمای وسیله نقلیه خود پیروی کنید تا مشخصات صحیح روغن موتور، درجه ویسکوزیته و فاصله زمانی یا مسافتی تخلیه روغن برای پیشرانه خودرو شما مشخص شود.

روغن موتور خودروهای با کارکرد زیاد، ترکیبی از افزودنی‌های منحصربه‌فرد دارد که برای محافظت از آب‌بندی پیشرانه طراحی شده‌ است و به‌نوبه خود به جلوگیری از تبخیر روغن و بهبود عملکرد کلی پیشرانه کمک می‌کند. برای خودروهایی که کارکرد زیادی دارند، این حفاظت اضافی بسیار مهم است؛ زیرا سوختن روغن کمی مشکل ایجاد می‌کند و باعث سایش بیشتر پیشرانه و کاهش طول عمر آن می‌شود. اگر با خودرویی با کارکرد بیش از ۷۵،۰۰۰ مایل رانندگی می‌کنید، به‌شدت توصیه می‌شود از چنین روغنی استفاده کنید.

   فواید روغن موتور

پیشرانه خودرو قطعات متحرک بسیار زیادی دارد که با یکدیگر در تماس‌ هستند. همان‌طورکه احتمالا می‌دانید، هرگاه سطح دو جسم متحرک با یکدیگر در تماس باشد، براثر نیروی اصطکاک علاوه‌بر افزایش دمای دو جسم، سطوح آن‌ها دچار خوردگی و سایش می‌شود. به‌علاوه، نیروی اصطکاک ممکن است سبب اتلاف انرژی در پیشرانه‌ شود. در این وضعیت، بهترین و مؤثرترین راه برای جلوگیری از ایجاد سایش و افزایش دما و اتلاف انرژی، استفاده از روان‌کارها است.

روغن موتور به‌عنوان یکی از انواع روان‌کارهای مایع در پیشرانه خودروها شناخته می‌شود. این روغن ازطریق سیستم روغن‌کاریِ تعبیه‌شده در پیشرانه به بخش‌های حیاتی پمپ می‌شود تا بتواند وظایف خود را به بهترین شکل انجام دهد. مهم‌ترین وظایف و مزایای استفاده از روغن موتور و سیستم روغن‌کاری در پیشرانه خودروها عبارت‌اند از:

• به‌حداقل‌رساندن اتلاف قدرت ناشی از اصطکاک میان قطعات متحرک
• کاهش ساییدگی و خوردگی سطوح و قطعات
• خنک‌کاری پیشرانه
• کاهش ارتعاشات پیشرانه
• تمیزکاری قطعات پیشرانه
• کمک به آب‌بندی رینگ پیستون به‌منظور جلوگیری از نشت گازهای درون سیلندر