اصطلاح “پلاستیک” از کلمه یونانی “plastikos” گرفته شده است ، به معنی مناسب برای قالب سازی. این به خاصیت انعطاف پذیری یا پلاستیکی بودن مواد در حین ساخت اشاره دارد ، که به آن اجازه می دهد تا به اشکال مختلفی مانند فیلم ، الیاف ، بشقاب ها ، لوله ها ، بطری ها ، جعبه ها و موارد دیگر ریخته شود ، تحت فشار قرار گرفته یا اکسترود شود.
پلاستیک ها مواد بسیار متنوعی هستند و برای طیف وسیعی از کاربردهای مصرفی و صنعتی ایده آل هستند. چگالی نسبتاً کم اکثر پلاستیک ها به محصولات پلاستیکی مزایای بسیار زیادی همانند وزن سبک را می دهد. و اگرچه بیشتر آنها از ویژگی های عایق حرارتی و الکتریکی بسیار خوبی برخوردار هستند ، اما در صورت لزوم می توان از برخی پلاستیک ها برای انتقال برق استفاده کرد. آنها در برابر خوردگی در برابر بسیاری از موادی که به مواد دیگر حمله می کنند ، مقاوم هستند و آنها را با دوام ساخته و برای استفاده در محیط های سخت مناسب می کنند. برخی شفاف هستند که استفده برای دستگاه های نوری را امکان پذیر می کنند. آنها می توانند به راحتی به شکل های پیچیده ای درآیند ، اجازه می دهند مواد دیگر در محصولات پلاستیکی ادغام شوند و آنها را برای طیف گسترده ای از عملکرد ایده آل می کند. بعلاوه ، اگر خصوصیات فیزیکی یک پلاستیک معین کاملاً با شرایط مشخص مطابقت نداشته باشد ، می توان تعادل خواص آن را با افزودن پرکننده های تقویت کننده ، رنگ ها ، عوامل کف کننده ، بازدارنده های شعله ، نرم کننده ها و غیره اصلاح کرد تا قادر به پاسخگوی هر نوع نیازی باشد .
| خصوصیات و کاربردهای پلاستیک های تجاری مهم | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
* تمام مقادیر نشان داده شده مربوط به نمونه های تقویت شده با الیاف شیشه (به استثنای پلی اورتان) است. |
|||||
| خانواده و نوع پلیمر | تراکم (g/cm3) |
درجه – تبلور |
شیشه _انتقال _ درجه حرارت(°C) | کریستال _ نقطه ذوب _ درجه حرارت (°C) | انحراف _ درجه حرارت در 1.8 مگاپاسکال (°C) |
| ترموپلاستیک | |||||
| زنجیره کربن | |||||
| پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) | 0.95–0.97 | بالا | –120 | 137 | — |
| پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE) | 0.92–0.93 | در حد متوسط | −120 | 110 | — |
| پلی پروپیلن (PP) | 0.90–0.91 | بالا | −20 | 176 | — |
| پلی استایرن (PS) | 1.0–1.1 | صفر | 100 | — | — |
| اکریلونیتریل-بوتادین-استایرن (ABS) | 1.0–1.1 | صفر | 90–120 | — | — |
| پلی وینیل کلراید ، پلاستیک نشده (PVC) | 1.3–1.6 | صفر | 85 | — | — |
| پلی متیل متاکریلات (PMMA) | 1.2 | صفر | 115 | — | — |
| پلی تترا فلورواتیلن (PTFE) | 2.1–2.2 | متوسط بالا | 126 | 327 | — |
| هتروچین | |||||
| پلی اتیلن ترفتالات (PET) | 1.3–1.4 | در حد متوسط | 69 | 265 | — |
| پلی کربنات (PC) | 1.2 | کم | 145 | 230 | — |
| چند استالی | 1.4 | در حد متوسط | –50 | 180 | — |
| پلی اترترکتون (PEEK) | 1.3 | صفر | 185 | — | — |
| پلی فنیلن سولفید (PPS) | 1.35 | در حد متوسط | 88 | 288 | — |
| استات سلولز | 1.3 | صفر | 120 | 230 | — |
| پلی کاپرولاکتام (نایلون 6) | 1.1–1.2 | در حد متوسط | 50 | 210–220 | — |
| ترموست * | |||||
| هتروچین | |||||
| پلی استر (اشباع نشده) | 1.3–2.3 | صفر | — | — | 200 |
| اپوکسی | 1.1–1.4 | صفر | — | — | 110–250 |
| فنل فرمالدئید | 1.7–2.0 | صفر | — | — | 175–300 |
| اوره و ملامین فرمالدئید | 1.5–2.0 | صفر | — | — | 190–200 |
| پلی اورتان | 1.05 | کم | — | — | 90–100 |
| خانواده و نوع پلیمر | کششی _ استحکام – قدرت (MPa) | کشیدگی در استراحت (٪) | موجی مدول (GPa) |
محصولات برنامه های معمولی |
|
| ترموپلاستیک | |||||
| کربن زنجیره ای | |||||
| پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) | 20–30 | 10–1,000 | 1–1.5 | بطری های شیر ، عایق سیم و کابل ، اسباب بازی ها | |
| پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE) | 8–30 | 100–650 | 0.25–0.35 | فیلم بسته بندی ، کیسه های مواد غذایی ، مالچ کشاورزی | |
| پلی پروپیلن (PP) | 30–40 | 100–600 | 1.2–1.7 | بطری ها ، ظروف غذا ، اسباب بازی ها | |
| پلی استایرن (PS) | 35–50 | 1–2 | 2.6–3.4 | ظروف غذا خوردن ، ظروف غذای کف دار | |
| اکریلونیتریل-بوتادین-استایرن (ABS) | 15–55 | 30–100 | 0.9–3.0 | بدنه لوازم خانگی ، کلاه ایمنی ، اتصالات لوله | |
| پلی وینیل کلراید ، پلاستیک نشده (PVC) | 40–50 | 2–80 | 2.1–3.4 | لوله ، مجرا ، سایدینگ خانه ، قاب پنجره | |
| پلی متیل متاکریلات (PMMA) | 50–75 | 2–10 | 2.2–3.2 | پنجره های مقاوم در برابر ضربه ، نورگیرها ، سایبان ها | |
| پلی تترا فلورواتیلن (PTFE) | 20–35 | 200–400 | 0.5 | یاتاقان های روغنی ، وسایل آشپزی نچسب | |
| هتروچین | |||||
| پلی اتیلن ترفتالات (PET) | 50–75 | 50–300 | 2.4–3.1 | بطری های شفاف ، نوار ضبط | |
| پلی کربنات (PC) | 65–75 | 110–120 | 2.3–2.4 | دیسک های فشرده ، عینک ایمنی ، لوازم ورزشی | |
| چند استالی | 70 | 25–75 | 2.6–3.4 | بلبرینگ ، چرخ دنده ، سر دوش ، زیپ | |
| پلی اترترکتون (PEEK) | 70–105 | 30–150 | 3.9 | قطعات ماشین ، خودرو و هوافضا | |
| پلی فنیلن سولفید (PPS) | 50–90 | 1–10 | 3.8–4.5 | قطعات ماشین آلات ، تجهیزات الکتریکی | |
| استات سلولز | 15–65 | 6–70 | 1.5 | فیلم عکاسی | |
| پلی کاپرولاکتام (نایلون 6) | 40–170 | 30–300 | 1.0–2.8 | بلبرینگ ، قرقره ، چرخ دنده | |
| ترموست * | |||||
| هتروچین | |||||
| پلی استر (اشباع نشده) | 20–70 | <3 | 7–14 | بدنه قایق ، پانل های اتومبیل | |
| اپوکسی | 35–140 | <4 | 14–30 | تخته های مدار چند لایه ، کف ، قطعات هواپیما | |
| فنل فرمالدئید | 50–125 | <1 | 8–23 | اتصالات الکتریکی ، دستگیره های لوازم خانگی | |
| اوره و ملامین فرمالدئید | 35–75 | <1 | 7.5 | میزهای آشپزخانه ، ظروف غذاخوری | |
| پلی اورتان | 70 | 3–6 | 4 | فوم های انعطاف پذیر و سفت و محکم برای اثاثه یا لوازم داخلی ، عایق بندی | |
میزان تولید سالیانه پلاستیک در ایران و جهان
میزان تولید پلاستیک در جهان : تولید 5.1 میلیون تن پلاستیک در جهان در سال 1950 که در سال 2002 این رقم به 200 میلیون تن رسید ، اما این مقدار امروزه به 300 میلیون تن رسیده و می‌توان گفت زمین گرفتار اپیدمی پلاستیک شده است.
میزان تولید پلاستیک در ایران : در ایران این رقم تقریبا به 17 تا 20 هزار تن می باشد و در روز معادل 500 تن می باشد. هر فرد تهرانی به طور متوسط روزانه سه پلاستیک را وارد چرخه محیط زیست می کند پلاستیک دارای طول عمر بیش از 300 سال می باشد و به دلیل تجزیه ناپذیر بودن، ذرات کم وزن آن با وزش باد جا به جا شده و همین جا به جایی مشکلات بهداشتی فراوانی را برای محیط زیست ایجاد کرده است.
انواع پلاستیک
دنیا امروزی ما پر از پلاستیک است ، عملاً هر آنچه روزانه می بینید و استفاده می کنید کاملاً یا تا حدی از مواد پلاستیکی است یا به نحوه به یکی از ویژگی پلاستیک ربط دارد . تلویزیون ، کامپیوتر ، اتومبیل ، خانه ، یخچال و بسیاری دیگر از محصولات ضروری شما از مواد پلاستیکی تولید یا استفاده می کنند تا زندگی شما را آسان تر و ساده تر کنند. با این حال ، تمام پلاستیک ها به طور یکسان ساخته نشده اند. تولیدکنندگان از انواع مختلف پلاستیک و مواد مختلف استفاده می کنند که دارای خواص و ویژگی های منحصر به فردی هستند.
در بخش زیر 7 مورد از محبوب ترین و معمول ترین پلاستیک های موجود در دنیایی امروزی نام برده شده است که عبارتند از :
اکریلیک یا پلی متیل متاکریلات (PMMA)
پلی کربنات (PC)
پلی اتیلن (PE)
پلی پروپیلن (PP)
پلی اتیلن ترفتالات (PETE یا PET)
پلی وینیل کلراید (PVC)
اکریلونیتریل-بوتادین-استایرن (ABS)
بیایید در ادامه مطلب با جزئیات بیشتری به هر یک از این پلاستیک های خاص نگاهی بیندازیم.
1- اکریلیک یا پلی متیل متاکریلات (PMMA)
اکریلیک که به دلیل استفاده در دستگاه ها و محصولات نوری مشهور است ، یک ترموپلاستیک شفاف است که به عنوان یک جایگزین سبک و مقاوم در برابر خرد شدن در برابر شیشه استفاده می شود. اکریلیک به طور معمول در فرم ورق استفاده می شود و محصولاتی مانند آینه های اکریلیک و پلکسی گلاس اکریلیک ایجاد می کند. پلاستیک شفاف را می توان به صورت رنگی و فلورسنت ، مقاوم در برابر سایش ، مقاوم در برابر گلوله ، مقاوم در برابر اشعه ماورا بنفش ، غیر براق ، ضد استاتیک و موارد دیگر ساخت. اکریلیک علاوه بر اینکه بیش از ورق های شیشه و پلی کربنات است ، هفده برابر در برابر ضربه مقاوم است ، رسیدگی و پردازش آن راحت تر است و کاربردهای بی پایانی دارد.
2- پلی کربنات (PC)
پلی کربنات سخت ، پایدار و شفاف ، یک پلاستیک مهندسی عالی است که به اندازه دویست و پنجاه برابر محکم تر از شیشه شفاف است. 30 برابر قوی تر از ورق های پلی کربنات اکریلیک است که در برای کاربرد های شفاف نیز به راحتی کار می شوند ، قالب می خورند و با گرما تشکیل می شوند یا به شکل سرد ساخته می شوند. اگرچه پلاستیک پلی کربنات بسیار قوی و مقاوم در برابر ضربه است ، اما دارای انعطاف پذیری ذاتی هم است. بر خلاف شیشه یا اکریلیک ، ورق های پلاستیکی پلی کربنات را می توان بدون ایجاد پیش ساخته ساخت ، در محل برش داد و یا به صورت سرد تشکیل داد. پلاستیک پلی کربنات در محصولات بسیار متنوعی از جمله گلخانه ها ، دی وی دی ها ، عینک های آفتابی ، تجهیزات ضد شورش پلیس و … کاربرد های وسیعی دارد .
3- پلی اتیلن (PE)
پلی اتیلن متداول ترین پلاستیک روی زمین است که می تواند در تراکم های مختلف تولید شود. هر تراکم متفاوت پلی اتیلن به پلاستیک نهایی ویژگی های فیزیکی منحصر به فردی می دهد. در نتیجه ، پلی اتیلن در محصولات بسیار متنوعی قرار دارد.
انواع محصولات تولید شده با مواد اولیه پلی اتیلنی با چگالی کم (LDPE) را در اینجا مشاهده کنید .
انواع محصولات تولید شده با مواد اولیه پلی اتیلنی با چگالی بالا ( HDPE) را در اینجا مشاهده کنید .
در زیر چهار تراکم معمول از پلی اتیلن آورده شده است که هر کدام از آن ها با تفاوت های بسیار کمی دارای کاربرد های متفاوتی است که عبارتند از :
پلی اتیلن با چگالی کم (LDPE) : این تراکم پلی اتیلن قابل انعطاف است و برای تولید محصولاتی مانند کیسه های خرید ، کیسه های پلاستیکی ، ظروف غذای شفاف ، بسته بندی های یکبار مصرف و غیره استفاده می شود.
پلی اتیلن با چگالی متوسط (MDPE) : با داشتن زنجیره های پلیمر بیشتر و در نتیجه چگالی بیشتر ، معمولاً در لوله های گاز ، فیلم کوچک کننده ، کیسه های حامل ، بست های پیچ و این دسته از محصولات کاربرد دارد.
پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) : سفت و سخت تر از LDPE و MDPE ، ورق های پلاستیکی HDP
دیدگاه شما
نایلون های عریض کشاورزی نایلون های عریض3الی 10متری
فرش ماشینی نگین کسری فرش ماشینی زمینه کرمی
تابلو برق EK36 Electrical panel EK36
مطالب بخش سبک زندگی « دسـ تو دسـ » در حوزه‌های پزشکی، تغذیه، روانشناسی، سلامت و زیبایی و تناسب اندام تنها جنبه‌ی اطلاع‌رسانی دارند و هرگز نباید جایگزین مراجعه به پزشک یا مشاور متخصص شوند . تیم تحریریه‌ی « دسـ تو دسـ » همواره در تلاش است با استفاده از منابع معتبر مطالبی به‌روز و مفید در اختیار مخاطبانش قرار دهد، اما با توجه به حساسیت زیاد حوزه‌های مرتبط با سلامت افراد، هیچ گاه توصیه نمی‌کند که از محتوای این مطالب بدون مشورت پزشک یا مشاور متخصص استفاده شود. در غیر این صورت مسئولیت عواقب احتمالی بر عهده‌ی خود فرد خواهد بود « دسـ تو دسـ » اکیدا توصیه می‌کند برای تشخیص، درمان یا تسکین هر گونه مشکل جسمی و روانی پیش از هر چیز با پزشک متخصص مشورت کنید و در صورت تایید ایشان توصیه‌های موجود در مطالب « دسـ تو دسـ » را به کار بگیرد و با توجه به آنچه گفته شد، « دسـ تو دسـ » مسئولیت هر گونه استفاده‌ی نادرست از محتوای این رسانه را که منجر به بروز مشکل یا عارضه‌ای برای فرد شود از خود سلب می‌کند
