تاریخچه پیچ و مهره در ایران

بست ها و استفاده از آن ها در گذشته مورد استفاده بسیاری از ایرانیان باستان در کار های معماری و… قرار گرفته است. برای مثال در سازه های دوره ی هخامنشی بست های U شکل فلزی به جهت بالا بردن استحکام در قطعات سنگی استفاده شده است. در آن زمان برای جلوگیری از زنگ زدن و یا خوردگی فلز مابین محل برخورد سنگ و فلز از سرب استفاده می شده است. از سال 1320 تولید پیچ و مهره در ایران به طور رسمی شکل گرفت و از بنیان گذاران این صنعت می توان به ابوالفتاح اعتصامی اشاره کرد.

اولین بار در سال ۱۳۳۳ دستگاه‌های تولید پیچ و مهره توسط آقای سیروس ارجمند وارد ایران شد. در آن زمان پیچ و مهره به صورت پرسی و پرچ تولید می‌شد. کیفیت پیچ و مهره ای که الان در بازار موجود است در آن زمان وجود نداشت. قبل از تشکیل اتحادیه‌ها ابتدا پیچ و مهره، یراق آلات و ابزار با هم به صورت صنف همگن فعالیت می‌کردند. تا اینکه در سال ۱۳۵۱ با تشکیل اتحادیه ابزار، پیچ و مهره هم زیر مجموعه اتحادیه ابزار قرار گرفت. در ابتدای انقلاب اسلامی مجموعه۳۰–۲۵ واحد صنفی وجود داشت. خوشبختانه در سال ۱۳۸۵ با تشکیل اتحادیه پیچ و مهره این رقم به ۳۰۰ واحد صنفی رسید. امروز نزدیک به ۸۰۰ واحد صنفی در تهران وجود دارد که تحت پوشش اتحادیه مذکور در توزیع این کالای حیاتی نقش بسزایی دارند.

برخی کارشناسان افلاطون ابداع کننده علم مکانیک را مخترع اولین پیچ می دانند. مدت زیادی از پیچ های چوبی می گذرد تا پیچ های فلزی راه خود را قبل از قرن پانزدهم در صنعت باز می کند. ابتدا در اروپا پیچ های فلزی مورد استفاده قرار گرفت.

به طور کلی تاریخ اختراع پیچ و مهره را می توان به دو قسمت تقسیم نمود. ۴۰۰ سال قبل از میلاد مسیح که از این اتصالات در تولید شراب استفاده می شد. بدین گونه که در اوایل این اختراع این وسیله ها به صورت چوبی بوده اند و این وسیله در مناطق مدیترانه ای مورد استفاده قرار می گرفته است.

با انقلاب صنعتی توسعه تولید پیچ و مهره های فلزی بسیار گسترش یافت. به منظور یک وسیله مهم در علوم مختلف مورد توجه قرار گرفت. پیشرفت قابل توجه این محصول در سال ۱۷۶۰ تا ۱۸۰۰ بود که در این سال ها اتصالات پیچی مورد استقبال بسیاری از صنعتگران قرار گرفت.

در سال ۱۹۴۰ تعریف استاندارد ISO برای پیچ و مهره ها مطرح شد. به همین منظور توافقی بین کشور های انگلیس، آمریکا و کانادا به وجود آمد. طبق استاندارد ها رزوه ها باید شکل های یکسانی داشته باشند. البته در سال ۱۹۱۹ و پیش از این استاندارد، آلمانی ها استاندارد DIN را برای این موضوع تعریف و ارائه کرده بودند.