لامپها در انواع و مدلهای مختلفی وجود دارند که میتوان آنها را بر اساس فاکتورهای متفاوت تقسیمبندی کرد. یکی از فاکتورهای مهم در دستهبندی انواع لامپ، فناوری ساخت آنها است.
لامپ رشتهای (Incandescent Bulbs) همان لامپهای معمولی و سنتی هستند که در ساختار آنها از رشته تنگستن استفاده میشود. هنگامی که جریان الکتریسیته از این رشته عبور میکند، باعث درخشش آن شده و به اصطلاح لامپ روشن میشود. رشته تنگستن موجود در حباب لامپهای رشتهای در محیط خلأ یا با گاز نیتروژن احاطه شده است. لامپهای رشتهای در اندازهها و اشکال مختلفی وجود دارند که بنا به نیاز و کاربرد میتوان یکی از آنها را انتخاب کرد. عملکرد لامپهای رشتهای به این شکل است که عبور جریان ناگهانی باعث گرم شدن و سوختن رشته تنگستن میشود. این لامپها به طور متوسط بین 700 تا 1000 ساعت عمر مفید دارند و یکی از معایب آنها اتلاف انرژی زیاد است.
لامپ فلورسنت (Fluorescent Lamps) که بیشتر با نام لامپ مهتابی شناخته میشود، ساختار پیچیدهتری نسبت به لامپها رشتهای دارند. در این لامپها در فاصله بین کاتدها، یک لوله فلورسنت قرار دارد. درون این لوله توسط جیوه و برخی گازهای دیگر پر شده است که عبور جریان الکتریسیته از آنها سبب تولید نور و تابش میشود. پوشش فسفری که در بیرون قرار دارد، انرژی تابشی را به نور مرئی تبدیل میکند. لامپهای فلورسنت در مقایسه با لامپهای رشتهای انرژی کمتر برای تولید نور نیاز دارند و به همین دلیل از دوام بیشتری برخوردار هستند. با توجه به اینکه این لامپها با جیوه پر میشوند، دفع آنها پس از سوختن لامپ کم دشوار بوده و باید نکات ایمنی در این زمینه رعایت شود. طول عمر فلورسنت از رشتهای بیشتر است و مصرف برق کمتری نیز دارد.
لامپ فلورسنت فشرده CFL (Compact Fluorescent Lamps) جایگزینی برای لامپهای رشتهای در ساختمانها و منازل به حساب میآیند. لامپهای CFL عملکرد و ساختاری مشابه با لامپهای فلورسنت معمولی دارند با این تفاوت که میتوانند با مصرف انرژی کمتر، همان میزان از نور را تولید کنند. ساختار این لامپهای به این شکل است که از چند حلقه لولهای پر از جیوه تشکیل شدهاند که شباهت زیادی به حباب لامپهای رشتهای دارد. این نوع لامپها در مقایسه با رشتهای طول عمر بیشتری داشته و تا حدود 10 هزار ساعت توانایی کار دارند. همچنن این لامپها از مصرف انرژی کمتر و درخشندگی بالاتری نسبت به لامپهای رشتهای برخوردار هستند.
لامپ هالوژن (Halogen Lamps) را میتوان نسخه بهبود یافته لامپ رشتهایی دانست. تفاوت این نوع لامپها با لامپ رشتهای در این است که رشته تنگستن درون لامپ با یک پوشش شفاف پوشانده شده و همچنین دارای اندازه کوچکتری نسبت به لامپهای رشتهای هستند. دلیل نامگذاری این نوع لامپها به دلیل استفاده از مقادیر کم هالوژن همراه با یک گاز بیاثر است. گاز بیاثر که در این لامپها استفاده میشود میتواند روشنایی و طول عمر لامپ را افزایش داده و کارایی و درخشندگی آن را نیز به میزان قابل توجهی بالا ببرد. هالوژنهای امروزی در بازار تنها به دلیل شباهت با هالوژنهای قبلی از نظر ساختار با این نام خوانده میشوند وگرنه در تولید آنها از فناوری SMD و COB استفاده میشود.
لامپهای LED لامپهایی هستند که با فناوری جدید همراه با راندمان بالا طراحی و تولید میشوند. در لامپ ال ای دی، نور به واسطه عبور الکترونها در یک نیمههادی منتشر میشود. این نوع لامپها فاقد رشته تنگستن بوده و از قدرت بیشتر و طول عمر به مراتب بالاتری برخوردار هستند. یکی از ویژگیهای این لامپها توانایی ایجاد طیف رنگ متفاوت بدون استفاده از فیلترهای رنگی است. این لامپها در مقایسه با لامپهای رشتهای توانایی تولید نور بیشتری دارند. مصرف انرژی لامپهای LED پایینتر بوده و نسبت به لامپهای سی اف ال نیز کارآمدتر هستند.
لامپهای LED از نظر طول عمر بیرقیب هستند و میتوانند تا 100 هزار ساعت کار کنند. گستره نوری مشخص، ایمنی بالا و قیمت مناسب از دیگر ویژگیهای لامپهای ال ای دی محسوب میشود که منجر به محبوبیت بالای آنها شده است. این لامپها که توانایی تبدیل 90 درصد انرژی الکتریکی به نور را دارند در انواع مختلفی تقسیمبندی میشوند. برای آشنایی بیشتر با این محصول میتوانید مقاله “لامپ ال ای دی چیست؟” را بخوانید. از مهمترین انواع لامپ LED میتوان به لامپهای اس ام دی (SMD) و لامپهای سی او بی (COB) اشاره کرد.
لامپ SMD: واژه SMD که مخفف عبارت Surface Mount Diode است و هر واحد یا تراشه آن از تعداد 3 ال ای دی با رنگ نورهای قرمز، سبز و آبی تشکیل میشود. این فناوری جدید بازدهی و طول عمر بالا برای لامپ LED به ارمغان میآورد. لامپهای SMD بسیار کارآمد بوده از تنوع رنگ، وضوح بالا، حجم بسیار کم، زاویه دید بیشتر برخوردار بوده و در میزان مصرف انرژی در حد قابل توجهی صرفهجویی میکنند.
لامپ COB: جدیدترین فناوری در تولید لامپهای LED هستند که یک گام بلند رو به جلو برای استفاده از انرژی بیشتر محسوب میشوند. این لامپها به تراشه قدرتمندی مجهز شدهاند که بر خلاف لامپهای SMD فقط دارای یک پایه ورودی برق هستند. مقدار تولید لومن زیاد به ازای مصرف انرژی کم باعث میشود که از این لامپها در صفحه نمایش گوشیهای هوشمند استفاده شود. این لامپها منابع کوچک تولید نور با طول عمر بالا هستند که لقب خورشید قابل کنترل را به خود اختصاص دادهاند.
دیدگاه شما
مطالب بخش سبک زندگی « دسـ تو دسـ » در حوزههای پزشکی، تغذیه، روانشناسی، سلامت و زیبایی و تناسب اندام تنها جنبهی اطلاعرسانی دارند و هرگز نباید جایگزین مراجعه به پزشک یا مشاور متخصص شوند . تیم تحریریهی « دسـ تو دسـ » همواره در تلاش است با استفاده از منابع معتبر مطالبی بهروز و مفید در اختیار مخاطبانش قرار دهد، اما با توجه به حساسیت زیاد حوزههای مرتبط با سلامت افراد، هیچ گاه توصیه نمیکند که از محتوای این مطالب بدون مشورت پزشک یا مشاور متخصص استفاده شود. در غیر این صورت مسئولیت عواقب احتمالی بر عهدهی خود فرد خواهد بود « دسـ تو دسـ » اکیدا توصیه میکند برای تشخیص، درمان یا تسکین هر گونه مشکل جسمی و روانی پیش از هر چیز با پزشک متخصص مشورت کنید و در صورت تایید ایشان توصیههای موجود در مطالب « دسـ تو دسـ » را به کار بگیرد و با توجه به آنچه گفته شد، « دسـ تو دسـ » مسئولیت هر گونه استفادهی نادرست از محتوای این رسانه را که منجر به بروز مشکل یا عارضهای برای فرد شود از خود سلب میکند